مخاطب شناسی شعر دوره مشروطه
thesis
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
- author طاهره میرهاشمی
- adviser محسن ذوالفقاری حسن حیدری سیده زهرا موسوی
- publication year 1391
abstract
این پژوهش به بحث و تحقیق درباره مخاطب درون متنی شعر مشروطه می پردازد. پرسشهایی که جستار حاضر در صدد پاسخگویی به آنهاست، عبارت است از: 1. هر اثر ادبی، چند نوع مخاطب دارد؟ 2. تفاوت دو نوع مخاطب درون متنی و برون متنی در چیست؟ 3. آیا دگرگونیهای شعر دوره مشروطه، مخاطب درون متنی را نیز شامل شده است؟ 4. سطح فکری شاعران مشروطه چه تأثیری در گزینش مخاطب درون متنی داشته است؟ 5. آیا گزینش مخاطب درون متنی بر سطح زبانی، سطح ادبی و قالبهای شعر مشروطه تأثیر داشته است؟ در نخستین فصل پژوهش ابتدا به شیوه توصیفی به پرسش اول و دوم اینگونه پاسخ داده شد که هر اثر ادبی دو نوع مخاطب دارد: برون متنی و درون متنی. تفاوت اساسی این دو نوع در آن است که اولی انتخاب می کند و دومی انتخاب می شود. در ادامه فصلِ آغازین با بهره گیری از شیوه استقرایی، انواع مخاطب درون متنی شعر مشروطه ترسیم شده است. روش کار در فصل های دوم تا چهارم استفاده از شیوه تحلیلی ـ تطبیقی است؛ در فصل دوم برای پاسخگویی به پرسش سوم و چهارم، اطلاعات اجتماعی ـ سیاسی عصر مشروطه و نیز زندگینامه شاعران مورد نظر این پژوهش ـ ملک الشعرا بهار، ایرج میرزا، عارف قزوینی، میرزاده عشقی، فرّخی یزدی و اشرف الدین حسینی ـ به عنوان داده هایی برای مبحث سطح فکری در نظر گرفته شد و تأثیر عوامل یادشده در گزینش مخاطب درون متنی مورد بررسی قرار گرفته، این نتایج به دست آمد که شاعران در گزینش مخاطب درون متنی تحت تأثیر محیط اجتماعی ـ سیاسی و نیز تجربیات شخصی خود هستند که عامل اول باعث تشابه و عامل دوم سبب تمایز سبک مخاطب گزینی ایشان می شود. همچنین از تفحص و جستجو در انواع مخاطب درون متنی این نتیجه حاصل شد که تغییر حیطه مخاطب در شعر مشروطه تنها محدود به مخاطب برون متنی نبوده، مخاطب درون متنی را نیز شامل گشته است. در فصلهای سوم و چهارم با استناد به اشعار سرایندگان مورد بررسی، سطح زبانی، سطح ادبی و قالبهای شعری ایشان بررسی شد و پاسخ پرسش پنجم به دست آمد؛ مطابق نتایج حاصل شده، هر چند وجود بعضی مخاطبان درون متنی در دو سطح زبانی و ادبی موثر است، موفقیت شاعران در تناسب این دو سطح با مخاطب درون متنی ای که برگزیده اند، بیش از هر چیز مرهون تسلط این شاعران بر زبان فارسی و نیز استعداد آنان است. از حیث تأثیر مخاطب درون متنی بر قالبهای شعری نیز این نتیجه کسب شد که بیشترین نمود مخاطبان درون متنی جدید در قالبهای شعری عصر مشروطه مربوط به قالبهایی است که در ادبیات کلاسیک چندان رایج نبوده اند.
similar resources
گزینش مخاطب درون متنی شعر مشروطه (برپایهی تجربههای شخصی شاعران)
جستار حاضر چگونگی گزینش مخاطب درون متنی را براساس تجربههای شخصی چند شاعر برجستهی عصر مشروطه بررسی میکند. پرسشهایی که این پژوهش میکوشد به آنها پاسخ دهد عبارت است از اینکه: 1ـ هریک از شاعران مورد نظر، در گزینش مخاطب بیشتر تحتتأثیر چه جنبههایی از تجربههای شخصی بودهاند؟ 2ـ آیا تجربههای شخصی متفاوت، باعث تمایز سبک ایشان در گزینش مخاطب شده است؟ روش کار در این پژوهش به شیوهی استنتاجی بود...
full textبررسی موضوعی شعر دوره مشروطه
در تاریخ سیاسی و ادبی ایران، دوره مشروطیت از اهمیت و برجستگیهای خاصی برخوردار است . محققان و مورخان بیشتر از هر دوره به شخصیت های سیاسی و مذهبی و جریانهای فکری این دوره پرداخته اند و سبب آن نیز فضای ابهام آمیز و تنش ها و برخوردهای فرهنگی بود. در این رساله سعی شده است که به گوشه هایی از افکار و اندیشه پیشگامان نهضت مشروطیت و مدعیان آزادی و تمدن جدید که در ادبیات به ویژه در شعر تبلور یافته و فاصل...
15 صفحه اولوطن در شعر مشروطه
یکی از موضوعات اصلی شعر فارسی در عصر مشروطه، «وطن» است و درک صحیح پیام شعر این دوره تا حدّی منوط به شناخت جایگاه آن است. مفهوم وطن در نظر شاعران این دوره، با مفهوم آن در نزد گذشتگان متفاوت است. در این مقاله وطن در دو دوره قبل و بعد از اسلام بررسی شده است. ایرانیان پیش از اسلام با مفاهیمی از وطن مثل سرزمین و نژاد آشنا بودند، با پذیرش اسلام و تأثر از آموزههای آن، نگرش آنان نسبت به وطن دگرگون شد. ...
full textگزینش مخاطب درون متنی شعر مشروطه (برپایه ی تجربه های شخصی شاعران)
جستار حاضر چگونگی گزینش مخاطب درون متنی را براساس تجربه های شخصی چند شاعر برجسته ی عصر مشروطه بررسی می کند. پرسش هایی که این پژوهش می کوشد به آن ها پاسخ دهد عبارت است از اینکه: 1ـ هریک از شاعران مورد نظر، در گزینش مخاطب بیشتر تحت تأثیر چه جنبه هایی از تجربه های شخصی بوده اند؟ 2ـ آیا تجربه های شخصی متفاوت، باعث تمایز سبک ایشان در گزینش مخاطب شده است؟ روش کار در این پژوهش به شیوه ی استنتاجی بوده،...
full textاندیشه ی وطن در شعر دوره ی مشروطه
دورهی مشروطیت، سرآغاز ورود بسیاری از اندیشههای نو درحوزه ی شعر ونثر فارسی است. اندیشههایی که از این دوره، وارد شعر فارسی شدهاند، اگرچه بعضاً در سابقهی ادبیات به نوعی یافت میشوند، اما در ادبیات مشروطه شکل خاص خود را دارند. یکی از مهمترین این اندیشهها، اندیشهی وطن یا شعر وطنی است که به طور خاص در بحبوحهی دوران مشروطه و سالهای پس از آن به طور چشمگیری فضای شعر ایران را در بر گرفت و اکثر ش...
full textسبک و سیاق شعر مشروطه
انقلاب مشروطه موجب گردید معانی تازهای که پیش از آن سخنی دربارۀ آنها نبوده در شعر پدید آید و نهادهای اجتماعی و سیاسی را دگرگون سازد. این تحوّلات، منجر به تغییر ساختارهای ذهنی طبقاتی گردید که در این جریانات، مخاطبان تازۀ شعر بودند، این گفتمانها موجب شد که معانی و زبان شعر به کلّی تغییر کند، بدین گونه کلمات و ترکیبات، اعلام مکانی و زمانی، پیش آمدها و وقایعی که در شعر کهن سابقه نداشت، وارد شعر شود ...
full textMy Resources
document type: thesis
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023